Ο γνωστός ως Mr “Χρωματιστά Ψωμιά” ή αλλιώς ο Mr Frommydadsbakery, όπως είναι γνωστός από τον λογαριασμό του στο instagram, o κατά κόσμον Νίκος Χανδόλιας, μας έκανε την τιμή να μιλήσει stokolonaki.gr- από το Λονδίνο στ οποίο ζει και εργάζεται- για την ενασχόληση του με την αρτοποιία, για την τέχνη της αρτοποιίας, αλλά και τα μελλοντικά του σχέδια, λίγο πριν επιστρέψει μόνιμα στην Ελλάδα!!!
Και εμείς ανυπομονούμε τόσο πολύ να επιστρέψει, αλλά κυρίως να δημιουργήσει έναν χώρο, στον οποίον θα βρίσκουμε όλα αυτά τα υπέροχα δημιουργήματά του, που θαυμάζουμε στα social media και θέλουμε τόσο πολύ να γευτούμε!
Ένας υπέροχος άνθρωπος, με πλούσιο συναισθηματικό κόσμο….άλλωστε για να κάνεις τέχνη και να την κάνεις καλά, ναι…πρέπει η ψυχή και η καρδιά σου να είναι γεμάτα θετικότητα, αγάπη και δοτικότητα!
Ας γνωρίσουμε καλύτερα τον Νίκο Χανδόλια…
Νίκο, διαβάζοντας ή ακούγοντας ανθρώπους του χώρου να μιλάνε για σένα, σε αποκαλούν food blogger, γιατί εσύ μας συστήθηκες κάπως έτσι. Δεν θεωρείς τον εαυτό σου αρτοποιό; Φτιάχνεις ψωμί και μάλιστα σε πάρα πολλές περιπτώσεις, καλύτερο από γνωστούς επαγγελματίες του χώρου. Αποδέχεσαι ή όχι τον χαρακτηρισμό;
Μεγάλωσα μέσα στον φούρνο του μπαμπά-αρτοποιού, άρα, θέλοντας και μη, είναι κάτι που έχει περάσει στο DNA μου. Η αλήθεια είναι πως, όταν πρωτοξεκίνησε όλο αυτό, δεν τολμούσα να σκεφτώ τον εαυτό μου ως αρτοποιό, καθώς, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι ένα εύκολο επάγγελμα και απαιτεί πολλές θυσίες. Σήμερα πλέον, θεωρώ ότι, έχοντας περάσει αμέτρητες ώρες ζυμωμάτων, πειραμάτων (επιτυχημένων και μη), τόσο με χρωματιστά όσο και με πιο παραδοσιακά ζυμάρια, καθώς και πολλές ώρες
μελέτης βιβλίων αρτοποιίας και αρτοποιών, έχω μπει σε έναν πιο επαγγελματικό δρόμο.
Ξέρεις, διαβάζοντας κάποια πράγματα για εσένα, αντιλαμβάνομαι ότι ήταν μοιραίο ν ασχοληθείς με το ψωμί, γέννημα θρέμμα οικογένειας που ζύμωνε, με δικό σας οικογενειακό φούρνο και αναρωτιέμαι, αφού αυτή η αγάπη υπήρχε πάντα μέσα σου, εσύ πως και βρέθηκες στο Πολυτεχνείο; Δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό σου να συνεχίσεις την οικογενειακή παράδοση ή να; εξελίξεις του φούρνο σας στην Κατερίνη;
Για να είμαι ειλικρινής, όσο μεγάλωνα και έβλεπα τις καθημερινές δυσκολίες αυτού του επαγγέλματος, τα δύσκολα ωράρια, την «απώλεια» των γιορτών, αργιών και σαββατοκύριακων, όπως επίσης και το εισόδημά μας το οποίο δεν αντανακλούσε τις θυσίες των γονιών μου, τόσο απομακρυνόμουν (όντας βέβαια νέος και άπειρος) από το επάγγελμα του αρτοποιού. Στη συνέχεια βρέθηκα στο Πολυτεχνείο με τη μέθοδο της εις άτοπον απαγωγής. Μετά το Λύκειο, ανήκοντας στους θεωρούμενους ως καλούς μαθητές, αποφάσισα να γραφτώ στη σχολή των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης – ένα επιστημονικό αντικείμενο που τότε πίστευα ότι θα μου πρόσφερε τις περισσότερες και πιο ενδιαφέρουσες επαγγελματικές προοπτικές. Σήμερα εργάζομαι ως Head of Technology σε ένα στούντιο καλλιτεχνών, όπου ενσωματώνουμε στοιχεία κίνησης και τεχνολογίας σε διαδραστικά, δημόσια έργα τέχνης – μία δουλειά που εμπεριέχει έντονα το χαρακτηριστικό της δημιουργικότητας, όπως εξάλλου και το είδος της αρτοποιίας με το οποίο καταπιάνομαι. Πολλά «αν» και «θα» πέρασαν και περνούν κατά καιρούς από το μυαλό μου. Αν ο πατέρας μου ήταν σήμερα στη ζωή και αν ο οικογενειακός φούρνος υπήρχε ακόμα, ίσως σήμερα τα πράγματα να ήταν διαφορετικά.
Το frommydadsbakery ξεκίνησε μέσα στην καραντίνα, ήταν το δικό σου όπλο απέναντι σε αυτή, όμως πότε θυμάσαι τον εαυτό σου να πιάνει πρώτη φορά ζυμάρι και αλήθεια, πότε έκανες το πρώτο σου ψωμί και πόση εξέλιξη κρύβεται στο αποτέλεσμα σου από τότε μέχρι και σήμερα;
Η αλήθεια είναι ότι δε θυμάμαι την πρώτη φορά που έπιασα ζυμάρι, ίσως γιατί ήμουν πολύ μικρός, σίγουρα όμως ήταν πολλά χρόνια πριν ξεκινήσω τον λογαριασμό μου στο Instagram. Ωστόσο, θυμάμαι έντονα την πρώτη φορά που ξεφούρνισα το πρώτο μου πολύχρωμο καρβέλι. Βέβαια, ανατρέχοντας πια πίσω, δεν ήταν το πιο πετυχημένο μου ψωμί (ένα δίχρωμο ψωμί με κακάο, σοκολάτα και φουντούκια), ήταν όμως η απαρχή των πειραματισμών με τις ζύμες που έπειτα από μια συστηματική προσπάθεια πήρε μια πιο σύγχρονη και δημιουργική μορφή, την οποία παρουσιάζω στον Instagram λογαριασμό μου @frommydadsbakery.
Αυτοί που παρακολουθούν τον λογαριασμό μου, διαπιστώνουν επί της ουσίας την βήμα προς βήμα πρόοδο των συνταγών μου. Άρα, όπως μπορείς να φανταστείς, αυτό το ταξίδι, που ξεκίνησε πολύ πριν από το Instagram, κρύβει πολλή δουλειά και κατ’ επέκταση εξέλιξη.
Νίκο με το χέρι στην καρδιά, η καραντίνα τελικά μήπως δεν ήταν η αιτία, αλλά η αφορμή, στην ανάγκη σου να βρεις έναν τρόπο να νιώθεις πιο κοντά στον πατέρα σου; Μήπως ήταν μια πηγαία ανάγκη να κάνεις κάτι που αγαπούσε και αυτός και σ έκανε να νιώθεις πως έτσι είναι δίπλα σου, πως έτσι θα νιώθει και εκεί που είναι περήφανος για σένα….
Ακριβώς έτσι είναι, όπως το λες. Η καραντίνα μού προσέφερε απλώς τον έξτρα χρόνο που χρειαζόμουν προκειμένου να αφοσιωθώ σε όλο αυτό. Άλλωστε, το ίδιο το όνομα του λογαριασμού μιλάει από μόνο του.
Το @frommydadsbakery ξεκίνησε σαν ένας φόρος τιμής στον πατέρα μου, έγινε η δική μου προσωπική εκδοχή της οικογενειακής παράδοσης, εστιάζοντας στο προζύμι και στα φυσικά προϊόντα. Σήμερα, έχει πάρει τη μορφή ενός προσωπικού ημερολογίου καταγραφής των συνταγών, των προσπαθειών, αλλά και των ιδεών μου σε σχέση με τις ζύμες και το ψωμί – ένα είδος baking journal.
Πιστεύεις ότι θα νιώθει περήφανος; Και αλήθεια, θυμάσαι κάποια συμβουλή του γενικά ή ειδικά για το ψωμί που αποτελεί για εσένα “φυλαχτό”;
Ελπίζω να είναι περήφανος. Δε θυμάμαι κάποια συγκεκριμένη συμβουλή σε σχέση με τα ψωμιά και τα ζυμώματα, καθώς τα λίγα βράδια που μπορούσα να πάω για να βοηθήσω και να ζυμώσω στον φούρνο, την περίοδο που ζούσα στην Κατερίνη, ήμουν απλά ένα ακόμη ζευγάρι χέρια στη γραμμή παραγωγής. Αυστηρότητα, υπομονή και μεθοδικότητα ήταν πάντοτε ο κοινός παρονομαστής όλων των δημιουργιών του. Επίσης, μία ποιότητά του που δε θα ξεχάσω ποτέ είναι η δοτικότητά του. Η χαρά που του ‘δινε να μοιράζει ψωμί ανιδιοτελώς, σε φίλους και γνωστούς στο χωριό του, καθώς και το πόσο περήφανος και χαρούμενος ένιωθε τις φορές εκείνες που του πρόσφεραν, ως αντάλλαγμα, αυγά, κατσικίσιο τυρί, πίτες, λαχανικά και ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς. Η αξία τους για όλους μας ήταν πάντοτε ανεκτίμητη.
Θα γυρίσω πάλι στο ψωμί και θα σε ρωτήσω, πίσω από τα εκπληκτικά χρωματιστά ψωμιά και όλα τα υπόλοιπα που βλέπουμε να φτιάχνεις, πίσω από το εντυπωσιακό αποτέλεσμα, πόσες δυσκολίες ή αποτυχημένες προσπάθειες μπορεί να κρύβονται;
Πίσω από ένα ωραίο και άρτιο αποτέλεσμα κρύβονται αρκετές αποτυχημένες, ή μάλλον όχι και τόσο πετυχημένες προσπάθειες. Για ένα καλό αποτέλεσμα απαιτούνται πολλές δοκιμές, πολλές προσαρμογές και πολλή παρατηρητικότητα. Κάποιες συνταγές τις πετυχαίνεις με την πρώτη, κάποιες άλλες, πιο ευφάνταστες, μπορεί να θέλουν λίγο περισσότερο χρόνο για να τις αναπτύξεις και να τις τελειοποιήσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μέσα από αυτές τις προσπάθειες βελτιωνόμαστε, μαθαίνουμε και γινόμαστε καλύτεροι σε ό,τι και αν κάνουμε.
Το ψωμί για την ελληνική οικογένεια είναι βασικό συστατικό για την “ένωση” τους στο τραπέζι. Ψωμί πάντα υπήρχε στο τραπέζι του Έλληνα και γι αυτό είναι και θα είναι πάντα αγαπημένο. Ισχύει το ίδιο και στο Λονδίνο; Έχουν το ψωμί ψηλά στην λίστα των βασικών αναγκών τους;
Το ψωμί παίζει σίγουρα σημαντικό ρόλο στη διατροφή των Βρετανών, ίσως για διαφορετικούς λόγους σε σχέση με την Ελλάδα. Είναι άλλωστε το κλειδί για πολλές από τις μεγαλύτερες απολαύσεις του τοπικού φαγητού: από τα τοστ πρωινού με αλατισμένο βούτυρο και την πουτίγκα ψωμιού, μέχρι τα σάντουιτς που αποτελούν ένα από τα πιο δημοφιλή μεσημεριανά. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανοίξει πάρα πολλά artisanal bakeries με φανταστικά ψωμιά αργής ζύμωσης, τα οποία δημιουργούνται μόνο με αλεύρι, νερό, αλάτι και προζύμι.
Πως μπορούν, όσοι δεν ξέρουν, να καταλάβουν αν ένα ψωμί είναι καλό; Χωρίς καν να το γευτούν, που πρέπει να εστιάσει το μάτι μας;
Δύσκολη ερώτηση, καθώς το καλό ψωμί είναι κάτι αρκετά υποκειμενικό. Συνήθως όμως, η υφή μιας τραγανής και ραγισμένης κρούστας, σε συνδυασμό με μια τρυφερή και αφράτη ψίχα, αποτελούν ασφαλή σημάδια ενός νόστιμου καρβελιού.
Αλήθεια από που εμπνέεσαι για τις συνταγές σου;
Αντλώ έμπνευση από κάθε είδους ερέθισμα, είτε μέσω των ταξιδιών και της δουλειάς μου, είτε μέσω προσωπικών βιωμάτων της καθημερινότητας. Εμπνέομαι βέβαια και από την καταπληκτική online κοινότητα των bakers, από διάφορους καλλιτέχνες (π.χ. visual artists, make up artists) και γενικώς από οτιδήποτε άλλο κινεί το ενδιαφέρον μου.
Πως νιώθεις που πολλοί αναφέρονται σ εσένα “ο άνθρωπος με τα χρωματιστά ψωμιά”;
Μου αρέσει νομίζω, είναι άλλωστε εκείνο το στοιχείο που ίσως τραβάει κάποιον να επισκεφθεί και να ακολουθήσει τον λογαριασμό μου. Ελπίζω βέβαια, η αισθητική και οι πρωτότυπες ιδέες που παρουσιάζω στο @frommydadsbakery να είναι οι ποιότητες που τους κρατάνε εκεί.
Έχεις σκεφτεί ποτέ να ανοίξεις τον δικό σου χώρο πώλησης των δημιουργιών σου; Και αν ναι, θα το έκανες αυτό στην Ελλάδα;
Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι σε μία διαδικασία μετεγκατάστασης στην Αθήνα, οπότε τα μελλοντικά μου σχέδια και όνειρα «ζυμώνονται» εντός ενός ελληνικού «φούρνου» (stay tuned for more).
Έχει περάσει ήδη αρκετός χρόνος απ όταν ξεκίνησες frommydadsbakery που έχει ήδη αγαπηθεί από πολλούς και έχει φανατικό κοινό. Όταν ξεκίναγες περίμενες τέτοια ανταπόκριση και τελικά πόσο κερδισμένος νιώθεις απ όλο αυτό και κατά πόσο έχει αλλάξει την ζωή σου και την καθημερινότητά σου;
Όταν ξεκίνησε όλο αυτό δεν περίμενα τίποτα συγκεκριμένο, αλλά σίγουρα μου αρέσει η απήχηση που πήρε το προφίλ μου σε ένα σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς μου δίνει ένα παραπάνω κίνητρο να συνεχίσω να δημιουργώ, να πειραματίζομαι και να βελτιώνομαι όσο το δυνατόν καλύτερα. Επίσης, με γοητεύει αυτή η σχεδόν καθημερινή και συνεχής έκθεση σε νέες γνώσεις και πληροφορίες μέσω της online κοινότητας των bakers. Αισθάνομαι ευγνωμοσύνη τόσο για τους ανθρώπους που γνωρίζω, όσο και για τις ευκαιρίες που μου δίνονται σε αυτό το πολύχρωμο ταξίδι.
Αν βγούμε από τον κόσμο του ινσταγκραμ, ειδικότερα στην Ελλάδα, στην αγορά, στους φούρνους μας….σπάνια θα βρούμε, στην χώρα που το ψωμί, μαζί με την ελιά και το τυρί, είναι άμεσα συνδεδεμένα με την κουλτούρα μας, ξεχωριστά και εμπνευσμένα ψωμιά. Πως νιώθεις γι αυτό; Δεν σε στενοχωρεί;
Δε θα έλεγα ότι με στεναχωρεί ιδιαίτερα, καθώς πιστεύω ότι μπορείς να βρεις φανταστικά πράγματα, με καταπληκτικής ποιότητας πρώτες ύλες, σε πολλούς παραδοσιακούς (και μη) φούρνους στην Ελλάδα. Ειδικά τα τελευταία δύο-τρία χρόνια έχουν ανοίξει υπέροχοι φούρνοι με πεντανόστιμα ψωμιά αργής ζύμωσης που φαίνεται να αρέσουν πολύ στον κόσμο, πράγμα που με χαροποιεί αφάνταστα.
Έχεις σκεφτεί να μαζέψεις όλες σου τις συνταγές σ ένα βιβλίο;
Ναι, είναι κάτι που το έχω στο μυαλό μου εδώ και καιρό και θα προσπαθήσω να το υλοποιήσω σύντομα.
Αλήθεια, δεν έχεις δεχθεί προτάσεις από Φούρνους για συνεργασία ή για διδασκαλία, έστω σε σεμιναριακό επίπεδο, από σχολές Αρτοποιίας; Κάνεις κάτι μοναδικό και όχι τετριμμένο και σίγουρα όχι κάτι τόσο συνηθισμένο…
Καταρχάς σε ευχαριστώ πάρα πολύ για τα ωραία σου λόγια. Έχω κάνει κάποιες επαφές και έχω γνωρίσει αρκετό κόσμο του κλάδου, κυρίως μέσω αυτής της πλατφόρμας. Μου έχουν γίνει ορισμένες προτάσεις, αλλά ως τώρα ήταν δύσκολο να υλοποιηθούν καθώς βρισκόμουν στην Αγγλία. Ελπίζω τώρα που θα έρθω στην Αθήνα να αρχίσουν να υλοποιούνται σιγά σιγά όλα μου τα σχέδια.
Γράφοντας “συνηθισμένο” στην παραπάνω ερώτηση, ξέχασα να σε ρωτήσω το σημαντικότερο. Γιατί δίνεις τόσο έμφαση στο “χρωματιστό ψωμί”, σε αυτού τους είδους τις συνταγές; Είναι που θέλεις να προσθέσεις κάτι ιδιαίτερο ή είναι μια αποτύπωση μιας βαθιάς καλλιτεχνικότητας, έφεσης προς την τέχνη, που έτσι “εκτονώνεις”;
Πιστεύω ότι είναι ένα συνονθύλευμα πραγμάτων. Αρχικά, με ενθουσιάζει, ενώ παράλληλα μου αρέσει να περιγράφω και να σκέφτομαι ότι τα καρβέλια μου είναι αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ των βακτηρίων, των ενζύμων και της πολύωρης ζύμωσης, σε συνδυασμό με τα φυσικά υλικά που κάθε φορά διαλέγω, καθώς και της κατεύθυνσης που σχεδιάζω να δώσω στο μοτίβο της ψίχας. Λατρεύω να κόβω το ψωμί και να βλέπω το τελικό αποτέλεσμα του κόπου μου και της «συνεργασίας» των διαφόρων συστατικών του ψωμιού. Επίσης, σημαντική επιρροή ασκούν το Λονδίνο -πόλη ανήσυχη και πρωτοπόρα, γεμάτη από τέχνη και ιδέες για να εμπνευστείς-, καθώς και το δημιουργικό σκέλος της δουλειάς μου. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε τον εγκλεισμό που επέφερε η πανδημία, όπως επίσης και τη μουντάδα του Λονδίνου, τότε πιστεύω μπορείς να καταλάβεις πώς κατέληξα να έχω αποκτήσει μια πιο ευρηματική σχέση με το ζύμωμα και το ψωμί, καθώς και το βαθμό εξέλιξής τους σε γευστικό, χρωματικό και σχεδιαστικό επίπεδο.
Νίκο, τι σου λείπει από την Ελλάδα;
Η οικογένειά μου, οι φίλοι, τα ξενύχτια σε ταβερνάκια με την παρέα μου, η λιακάδα και πολλά άλλα. Αλλά όπως είπαμε:
«Κλείνω κι έρχομαι, έρχομαι φτάνω με το πρώτο το αεροπλάνο».